W roku akademickim 2018/2019 w Katedrze Sztuki Krajobrazu SGGW w Warszawie prowadzone były zajęcia Projektowanie krajobrazu miasta, zrealizowane we współpracy z fundacjami Puszka oraz Bęc Zmiana w ramach projektu badawczego Place Warszawy (do odzyskania) 2017–2019.

Celem kursu Projektowanie krajobrazu miasta jest dostarczenie studentom bogatego „pakietu narzędzi” projektowych i analitycznych, przydatnego w ich dalszym życiu zawodowym, oraz wypracowanie umiejętności umożliwiających całościowe analizowanie i świadome projektowanie miejskiej przestrzeni. Zgodnie z ideą Warszawskiej Szkoły Architektury Krajobrazu chcemy zapoznać studentów z praktycznymi aspektami projektowania miejskiego krajobrazu oraz uwrażliwi ich na złożoność zagadnień związanych z wymiarem ponadmaterialnym i warstwą symboliczną, sensualną oraz historyczną miasta.

W pierwszym semestrze każdy z zespołów mógł wybrać jeden z trzech tematów dotyczących analizy kontekstu krajobrazowego placów oraz powiązanych z nimi ciągów ulic:

  • plac Zbawiciela i plac Trzech Krzyży („Uśmiech urbanisty” – kawałek „Uśmiechu Warszawy”1);
  • place Konstytucji, Zbawiciela i Na Rozdrożu („Chichot urbanisty” – warszawskie zróżnicowanie);

  • place Na Rozdrożu, Zbawiciela i Politechniki („Nostalgia urbanisty” – fragment Osi Stanisławowskiej).

 

Każdy z zespołów badał wybrany fragment krajobrazu, stosując metodę analizy sekwencji widokowych oraz pojęcie genius loci (identyfikując i oceniając 5 kategorii: rzeczy, porządek, czas, światło, charakter). Następnie na podstawie wyników analiz studenci proponowali niewielkie interwencje projektowe zmieniające wybrane miejsce.

Analiza sekwencji widokowych miała na celu odtworzenie i zrozumienie procesu uważnego widzenia krajobrazu miasta zarówno przez projektanta próbującego objąć całość poprzez sumę widoków, jak i przez użytkowników w różny sposób postrzegających otaczającą ich przestrzeń.

Wyodrębnione kategorie genius loci pozwalają odczytywać poszczególne warstwy przestrzeni krajobrazu miasta, a jednocześnie identyfikować związki pomiędzy nimi. Pozwala to w pełniejszy sposób zrozumieć i odczuć otoczenie poprzez zewnętrzny, sensualny odbiór form, a także wniknąć w przeżycia, rozpoznać wartości i znaczenia.

W drugim semestrze każdy zespół miał za zadanie identyfikację, analizę i zrozumienie przestrzeni niewielkiego placu w centrum Warszawy – tzw. „Patelni” wraz z jej otoczeniem. Kolejnym etapem było wykonanie koncepcji zagospodarowania badanego miejsca.

Ćwiczenia przeprowadzone w pierwszym semestrze pozwalały studentom nabyć umiejętności wnikliwego docierania do istotnych cech badanej przestrzeni i dzięki temu stworzyć projekt możliwie jak najpełniej wykorzystujący potencjał tego miejsca.

 


Opracowanie: Ewa Rykała, 2018

 

Zespół prowadzący zajęcia Projektowanie krajobrazu miasta:

prof. nzw. SGGW dr hab. arch. Jeremi T. Królikowski – kierownik przedmiotu
dr inż. Maja Skibińska – koordynatorka zajęć
dr inż. arch. Kinga Rybak
mgr inż. Ewa Rykała

 

1„Uśmiech Warszawy” to koncepcja grupy projektowej CENTRALA. 


„Patelnia”

Maciej Malarz, Agnieszka Tama

„Patelnia”

Aleksandra Kosińska, Klaudia Maksymiuk, Anna Lipa

„Patelnia”

Karolina Duber, Magdalena Muszyńska, Paulina Semeniuk

„Patelnia”

Agnieszka Czarkowska, Urszula Dąbrowska, Natalia Jabłońska

„Patelnia”, Cepelia

Adam Kosik, Michał Dąbrowski

plac Defilad i „Patelnia”

Dorota Klag, Kinga Smarz, Marek Sworczuk

plac Na Rozdrożu, Zbawiciela, Politechniki

Paulina Prus, Paulina Wróblewska, Marcin Sobociński

plac Na Rozdrożu, Zbawiciela, Politechniki

Dorota Klag, Kinga Smarz, Marek Sworczuk

plac Zbawiciela, plac Trzech Krzyży

Agnieszka Czarkowska, Urszula Dąbrowska, Natalia Jabłońska

plac Na Rozdrożu, Zbawiciela, Konstytucji

Barara Wiśnios, Agata Wielądek

plac Na Rozdrożu, Zbawiciela, Politechniki

Aleksandra Sikora, Agnieszka Samczuk

plac Na Rozdrożu, Zbawiciela, Konstytucji

Adam Kosik, Maciej Malarz, Michał Dąbrowski

plac Na Rozdrożu, Zbawiciela, Politechniki

Karolina Duber, Paulina Semeniuk

plac Na Rozdrożu, Zbawiciela, Konstytucji

Agnieszka Boruch, Karolina Góźdź, Izabela Jędrych